بازدید امروز : 233
بازدید دیروز : 54
کل بازدید : 107741
کل یادداشتها ها : 453
شخصیت یعنی مجموعهای از رفتار و شیوههای تفکر و هیجانی شخص
در زندگی روزمره که با ویژگی های بی همتا بودن، ثبات(پایداری) و قابلیت
پیش بینی مشخص میشود. از این تعریف این نکات قابل استنباط است:
بی همتایی و تفاوت:
شخصیت یک فرد بیهمتاست و با وجود بعضی مشابهتها، دو شخصیت یکسان و همسان وجود ندارد.
ثبات داشتن و پایداری:
اگر
چه افراد در شرایط و محیط های گوناگون، ظاهرا رفتارهای متضاد و مختلفی
دارند، ولی در طول زمان (مثلا چندین دهه) رفتار و همچنین شیوه تفکر آن ها
دارای یک ثبات نسبتا دائمی است.
قابلیت پیش بینی:
با
توجه و مطالعه رفتار و نوع تفکر اشخاص میتوان سبک رفتاری و تفکری آنها را
با احتمال زیاد پیش بینی کرد. قابلیت پیش بینی رفتار با "ثبات در رفتار"
رابطه متقابل دارد.
برای دیدین ادامه مقاله به ادامه مطلب بروید.
آیا تا به حال کسی را دیدهاید که در برابر یک انتقاد ساده، واکنش خشمگینانه شدیدی داشته باشد؟
آیا از خود پرسیدهاید که:
چرا بعضی از افراد انواع "خال کوبی" را روی پوست خود دارند؟
چرا بعضی از افراد برای خود، خانواده و ... برنامه ریزی سختگیرانه دارند، به صورتی که در شرایط بحرانی هم حاضر به تغییر آن نیستند؟
اختلالات شخصیتی گروهی از حالات روانی می باشند که بیماری نبوده، بلکه شیوه های رفتاری هستند. خصوصیات این اختلالات عبارتند از:
*
الگوهای رفتاری نسبتاً ثابت، انعطاف ناپذیر و ناسازگار که به بروز مشکلاتی
در ارتباط برقرار کردن با دیگران و مشکلات شغلی و قانونی منجر می گردد.
* افراد دچار این حالات تصور می کنند که الگوهای رفتاری شان طبیعی و صحیح است.
*
شخصیت این افراد در برخورد با موقعیتهایی که واکنش با آن ها مستلزم
تغییرات و تصمیمات جدید است، ناسازگارمی باشد، یعنی تفکر و رفتار انعطاف
ناپذیری از خود بروز میدهند.
بنابراین، اختلال شخصیت یعنی رفتارهای ناسازگار و انعطاف ناپذیر در برخورد با محیط و موقعیت ها.
بدبین(پارانویید):
این افراد دارای شک و بی اعتمادی غیر منطقی هستند و حالت تدافعی و حساسیت بیش از حدی نسبت به دیگران دارند.
منزوی(اسکیزویید):
از نظر هیجانی سرد هستند. در برقراری ارتباط با دیگران مشکل دارند. گوشه گیر ، خجالتی، خرافاتی و از نظر اجتماعی منزوی هستند.
کمال گرا، دارای عادت خشک و مردد بوده و نیازهای طبیعی خود را مهار می کنند.
نمایشی(هیستریک):
وابسته،
فاقد بلوغ فکری، زود رنج، عاطل و باطل، دائم خواستار تشویق و توجه دیگران
بوده و با ظواهر یا رفتار خود با دیگران ارتباط برقرار می کنند(جلب توجه
می کنند).
خودشیفته(نارسیستیک):
دارای
یک حس خودباوری بیش از حد بوده و شیفته قدرت هستند. نسبت به دیگران بی
علاقه هستند. خواستار توجه دیگران بوده و احساس می کنند که سزاوار توجه
ویژه هستند.
دوری گزین(اجتنابی):
ترس و واکنش بیش از معمول نسبت به رد شدن، اعتماد به نفس پایین، از نظر اجتماعی گوشه گیر و وابسته هستند.
وابسته:
غیرفعال،
بیش از حد پذیرای نظرات دیگران، ناتوان در تصمیم گیری و فاقد اطمینان
هستند. بی تفاوت، مهاجم، سرسخت، بدخلق و قهرکننده، ترسان از صاحب اختیار
بودن و سهل انگار هستند. همیشه کارها را به تعویق انداخته، استدلالی بوده
و به سختی از دیگران کمک پذیرفته یا عقاید خود را کنار می گذارند.
ضداجتماعی:
خودپسند، بی عاطفه، بی نظم و بی قاعده، تحریک پذیر و بی پروا هستند. از تجارب، درس عبرت نمی گیرند و در تحصیل و کار ناموفق هستند.
بینابینی:
تحریک پذیر، دارای شخصیت ناپایدار و تغییر شخصیتی هستند. احساسات خود از جمله خشم،
ترس و احساس گناه را نابجا بروز می دهند. نمی توانند خود را کنترل کنند.
مشکلات هویتی دارند. ممکن است اقدام به خودزنی کنند(ایجاد جراحت یا
سوزاندن قسمتی از بدن برای کاهش تنش خود) و گاهی دست به خودکشی می زنند.
* سابقه سوء رفتار دیگران با فرد در کودکی
* سابقه خانوادگی اختلالات خلقی
درمان
برای برخی بیماران مؤثر بوده و یک تغییر تدریجی در شخصیت و رفتار به همراه
دارد. برای سایر بیماران درمان نقش نگه دارنده داشته و در مورد برخی
بیماران، نتیجه ی درمان ناامید کننده است.
- مشکل در حفظ شغل و ارتباط با دیگران، اضطراب و افسردگی
- سوءمصرف داروها
- عدم پایبندی به درمان
- خودکشی
شیوع در جمعیت کلی
میزان
شیوع اختلال شخصیت در کل جمعیت حدود 4 تا 6 درصد برآورد شده است. اگر چه
در بین انواع مختلف اختلالات شخصیتی، تفاوت های معنیداری وجود دارد، برای
مثال برآوردها برای اختلال پارانوئید حدود(5/0 تا 5/2 درصد) است، در حالی
که برای اختلال اجتنابی بین(1 تا 10 درصد) اعلام شده است.
شیوع در بین دو جنس
در میزان شیوع اختلال شخصیت بین دو جنس، تفاوت های معنیدار دیده می شود. برای نمونه طبق برآوردها، اختلال ضداجتماعی واختلال وسواسی- جبری در مردان بیشتر از زنان است. اختلال نمایشی و وابسته در زنان بیشتر از مردان(گاهی دو برابر مردان) است.
درمان
این اختلالات مستلزم اعتماد متقابل بین درمانگر و بیمار است. تحقق این امر
ممکن است مشکل باشد، زیرا در این اختلالات اغلب انگیزه دریافت درمان مربوط
به اطرافیان بیمار است نه خود بیمار. دو راه کار درمانی وجود دارد:
1- درمان روان شناختی
* خانواده درمانی و گروه درمانی
*
روش های تغییر رفتار با یادگیری مهارت های اجتماعی، تقویت رفتارهای به جا،
محدودکردن رفتارهای نابجا، یادگیری بروز احساسات، تحلیل شخصی از رفتار و
مسؤولیت پذیری در مورد رفتارها.
2- دارو درمانی
هیچ
دارویی برای علاج یا درمان اختلالات شخصیتی وجود ندارد، ولی ممکن است
داروهایی برای درمان بیماری های همراه با آن تجویز شوند، مثلاً:
- داروهای ضد اضطراب
- داروهای ضد روان پریشی
منابع:
- روانپزشکی بالینی /تالیف دکتر قلعه بندی
منبع.موسسه تبیان